Granda
ŝanco por la nova esperantista generacio:
la malnova UEA finiĝadas
kaj la nova estas reinventenda...
"La
historio de nia UEA de 1908 ĝis nun havis plurajn periodojn, el kiuj
ni memorigu almenaŭ la svisan, la anglan kaj laste la nederlandan.
Fakte de 1955 la sidejo de UEA restis en Nederlando. La movo al
Roterdamo el la angla kamparo en 1955 certe fontis el saĝa decido,
kaj por dum la tuta periodo de Lapenna, la plej forta personeco de tiuj
jaroj, ĝis la komenco de la 1970aj jaroj la asocio ĝuis periodon de
kresko en trankvila lando, politike stabila kaj socie moderna.
Sed
jam en la 1970aj jaroj kaj pli klare ekde la komenco de la 1990aj
komencis aperi signoj de ŝanĝiĝo de la mondo kaj de problemoj por
ideal-ismaj asocioj.
De 1991 la membronombro daŭre malpliiĝis. Tamen
pro la granda kapitalo aku-muliĝinta oni ricevis renton, kiu
kompensis la malmultiĝon de la membroj kaj la altiĝon de la kostoj,
tiel ke oni povis pluvivi trankvile kaj liveri la samajn servojn.
En
la lastaj jaroj ŝanĝiĝis ankaŭ la kondiĉoj de rentoj pagitaj de
bankoj, kiuj en Eŭropo praktike emas nuliĝi. Sekve la ekvilibro
finfine rompiĝis kaj oni devis konstati, ke ne plu eblas pagi la
salajrojn por liveri la samajn servojn. Tiu konstato oficiale aperis
en ĉi tiuj monatoj, kiam la estraro provis starigi la buĝeton por
la venonta jaro kaj rimarkis, ke ne eblas malpliigi la deficiton
(alivorte, la uzon de la kapitalo por nor-malaj elspezoj) al la
nivelo, kiun komitatanoj postulas.
Estis multaj diskutoj pri tio dum
la 103a Universala Kongreso en Lisbono pasintjare. En la fino oni
decidis, ke la deficita nivelo de rondcifere 150 000 eŭroj en unu
jaro ne plu estas longe eltenebla, kaj ke oni devas komenci duonigi
ĝin en 2020 kaj poste entute forigi ĝin.
Antaŭ tiu dilemo la
estraro decidis, ke oni devas malpliigi la kostojn por salajroj. Ĝi
decidis apliki nederlandan leĝon, kiu permesas al entreprenoj en
kriza situacio renegoci
la salajrojn kun la dungitoj, praktike malaltigi ilin, se la dungitoj
akceptas. Se la dungitoj ne akceptas, juĝisto decidos.
Temas evidente
pri tre dolora decido, kiu eventuale ne estos la sola dolora deci-do
bezonata.
Ĝi certe signifas la finon de la nederlanda periodo de
UEA, ĉar tenado de tia impona oficejo en unu el la plej multekostaj
urboj de la mondo ne plu estos ebla por movado, kiu altiras ĉiam
malpli da membroj.
Ĉu de Roterdamo al Slovakujo survoje al
Samarkando?
La estonta UEA estas reinventenda. Sed kial?
Ĉu ni vere
bezonas tutmondan kunordigan organizaĵon?
La retaj maniuloj pensas,
ke ne, ke la granda reta frato sufiĉas por ĉio.
Mi kredas, ke jes,
ĉar nia movado ankoraŭ ne atingis siajn celojn, kiuj estas la samaj
celoj de Zamenhof: ĝeneraligi la uzon de Esperanto por faciligi kaj
justigi interpopolan interkompreniĝon.
Ni estas movado, kiu diras al
la mondo ion, kion la mondo ne volas aŭskulti:
Ne faru militojn, ne
mortigu homojn, sed provu kompreni kaj esti justaj; Ne ekzistas
fortuloj kaj sekvantoj; Ni ĉiuj estas egalaj. Ni devas kunordigi
nian agadon tra la mondo por pliefikigi tiun agadon.
Kiel reinventi
nin?
Simple per komuna prudento kaj per agnosko de niaj fortoj (miloj
da dediĉitaj homoj, kiuj senpage aŭ eĉ mempage laboras por niaj
idealoj) kaj niaj malfortoj (neniu registaro, neniu privilegiulo,
neniu riĉulo iam ajn helpos nin).
Pro tio ni mem devas krei
daŭripovan sistemon. Ni devas utiligi la modernajn re-tajn ilojn por
minimumigi la administran laboron kaj liberigi energiojn por la
esenca homkonvinka laboro.
Ni devas lerni labori per tre malpeza
strukturo kaj per multaj volontuloj subtene al la homoj, kiuj tra la
mondo faras la bazan informan kaj instruan laboron.
Samarkando certe
estas urbo pli malmultekosta ol Roterdamo, sed antaŭ ol iri tien ni
devas funde reinventi nian administradon.
Ĉu por tio survoja lando
kiel Slovakujo povus helpi nin reinventi nin mem?
Kiu kulpas?
Nun ne
estas momento serĉi kulpulojn, sed estas momento por kunlabori, ĉiu
laŭ siaj kapabloj, por utiligi ĉi tiun ŝancon inventi la estontan
UEA-n.
Estus tre maldanke kulpigi la nunan estraron kaj la nunan
ĝeneralan direktoron pro io, kio havas siajn radikojn en la
pasinteco.
Cetere, ni ĉiuj kulpas. La nuna kaj la antaŭaj estraroj,
kiuj vivis retorike kaj kontente kaj ne rimarkis la problemon, la
nuna kaj antaŭaj komitatoj, kiuj kondutis kiel kverelemaj
parlamentoj vivantaj for de la popola realo.
Kaj ĉefe mi mem kulpas,
ĉar kompreninte la malekvilibron en la jaro 2001a, mi ne sukcesis
komprenigi al la aliaj, ke ni iras renkonte al la nuna situacio.Sed
kiel diras la titolo de ĉi tiu artikoleto, temas pri granda ŝanco
krei ion, kio estos vivipova dum la tria jarmilo. Ek al la
laboro!
Renato Corsetti
(78-jarulo. Esperantisĝis 1961. UEA Presid. 2001-2007-Nun Komitataneo de UEA kaj partoprenonto en venonta "Seminario de financoj")
Ĉiuj scias ke nun en la sociaj retoj oni opiniadas pri ĉio, pli ofte sen fundamentoj nek scioj. Tamen estas grupeto ke vere volas malaperigi UEAn kaj eble esti heredantoj.
La plej parto de la esperantistaro tamen ne tro okupiĝas pri la afero.
Sen dube la revo de Zamenhof iniciintoj estis kreadi kongresojn kaj almenaŭ centra Oficejon por la konduko de la movado, ĝis Esperanto fariĝu vere internacia. Tia ĉi fina venko ankoraŭ ne alevenis, kaj eble neniam alvenos. Do ia centra oficejo estus bezonota por ĉiam, kune al Akademio, ktp. La novaj tenologioj helpos la disvastigon de Esperanto, kaj kiel okazas kun multaj aliaj utopiaĵoj, la homoj nenion renoncos al ili. Do Esperanto povas iri antaŭen senfine, kaj NOVA UEA renaskiĝi! Ĉiam antaŭen!
La plej parto de la esperantistaro tamen ne tro okupiĝas pri la afero.
Sen dube la revo de Zamenhof iniciintoj estis kreadi kongresojn kaj almenaŭ centra Oficejon por la konduko de la movado, ĝis Esperanto fariĝu vere internacia. Tia ĉi fina venko ankoraŭ ne alevenis, kaj eble neniam alvenos. Do ia centra oficejo estus bezonota por ĉiam, kune al Akademio, ktp. La novaj tenologioj helpos la disvastigon de Esperanto, kaj kiel okazas kun multaj aliaj utopiaĵoj, la homoj nenion renoncos al ili. Do Esperanto povas iri antaŭen senfine, kaj NOVA UEA renaskiĝi! Ĉiam antaŭen!
No hay comentarios.:
Publicar un comentario