Nuestra vision ocidental y cristina
sobre Africa y los africanos, sigue siendo la tradicional... Tierras
de pobres negros esclavizados, con terroristas y divisiones
arbitrarias en paises según los intereses de los colonizadores
principalmente europeos y USA.
Igualmente los esperantistas
ocidentales sobre todo europeos nos consideramos superiores y si bien
les enseñamos el Esperanto a los africanos, no esperamos mucho de
ellos.
En 130 años de esperantismo todavia no
se ha realizado ningun UK en Africa y los pocos congresos locales que
UEA o africanos independientes han logrado realizar han estado
contaminados por las divisiones que los mismos colonizadores siguen
realizando.
POR ESO, COMO REIVINDICACION PONGO AQUI UN COMENTARIO A TRES JOVELAS DE UN AUTOR AFRICANO QUE ESCRIBE MUY BIEN EN ESPERANTO Y
PUDE COMPETIR CON CUALQUIER NOVELISTA ESPERANTISTA.
JEAN CODJO, NACIDO EN BENIN, con el
francés como lengua occidental debido al colonialismo, pudo estudiar,
viajar al exterior, especializarse en Universides de Alemania y
Canada, y como esperantista ser un gran colaborador de UEA en su
accionar en Africa.
Lamentablemente a gente como este autor capaz de
despertar el “panafricanismo” y las culturas locakes, se les hace
dificil recidir en su pais natal y terminan emigrando...
Y este sigue siendo el destino de
Africa y los africanos....
https://eo.wikipedia.org/wiki/Jean_Codjo
Unu aŭtoro el Afriko, kun tri noveloj
en Esperanto.
Jean Codjo:
La paŝo senelirejen, Dialogo inter surduloj.
Antverpeno: FEL, 2007. 50 paĝoj, 21 cm. Aventuro en mondo de
ŝajnigado. Antverpeno: FEL, 2009. 40 paĝoj, 21 cm. 5.70
eŭroj ĉe UEA.
Ĉi tiuj tri noveloj, kun belaj,
samstilaj kovriloj, formas iun etan serion.
Kvankam ne temas pri la sama
ĉefrolulo, la temo estas simila en la tri rakontoj: la interagoj
inter afrikanoj kaj blankuloj.
Tamen la rakontoj sufiĉe diferencas,
interalie, ĉar ili okazas en aliaj historiaj tempoj. En la unua
duono de La paŝo senelirejen Biova kreskas kaj fine, post
longa atendado kaj multe da espero – pere de ceremonio – iĝas
viro. Sed la feliĉo ne longe daŭras... Alvenas "flosanta domo"
kun "bruligitaj homoj", kiuj mortigas kelkajn vilaĝanojn.
Necesas debatoj pri tio, kiel reagi al tiuj ŝajne nevenkeblaj homoj.
Oni decidas, ke Biova iru por lerni ilian lingvon kaj tiel iĝi same
inteligenta. Pasis generacioj, kaj kelkaj homoj tre bone adaptis sin
al la ĉeesto de la blankuloj, kaj bone lernis, kiel utiligi la
bonajn rilatojn kun tiuj riĉuloj. Regas speco de demokratio, sed nur
por pruvi al la mondonacantoj, ke indas donaci monon al tiu vilaĝo;
venas tiom da mono, ke la ricevantoj preferas aĉeti kastelojn en la
blankula mondo ol konstruigi pliajn en la vilaĝo. Tamen la simplaj
homoj, kiuj ne havas tiajn rilatojn kun la blankuloj, perdis sian
kulturon kaj siajn loĝlokojn, ŝajne, sen elirvojo. Tiel ĉi tiu
koloni-etosa rakonto finiĝas sufiĉe negative.
La dua novelo traktas ĝuste tion,
kion sugestas la titolo: Dialogo inter surduloj.
Kiel infano Dege kreskis ĉe la
blankuloj, kaj nun estas "nigra-blankulo". Post jaroj li
kiel plenkreska "sukcesinto" revenas de tempo al tempo al
la vilaĝo kaj rakontas pri siaj spertoj en Jovotome, la blankula
lando. Sed la homoj ne povas kompreni lin, kvankam li ankoraŭ
parolas la lokan lingvon, eĉ se miksitan kun iom da francaj vortoj.
Ĉe la fino de la novelo la vilaĝanoj komencas uzi la teknikaĵojn
de la blankuloj, sed tio ne nepre feliĉigas ilin. En ĉi tiuj unuaj
du rakontoj estas iom da magio, kio starigas demandojn, kiuj pensigas
la leganton. Unuflanke, tio donas iom da spico al la rakontoj, sed
aliflanke, se la respondoj ankaŭ ĉe la fino ne venas... tio donas
ian ne tre agrablan senton.
Tamen kelkaj detaloj, kiuj povus
starigi demandojn, fakte eble estas nur mistajpoj (tajpraroj)...
ekzemple en la unua novelo, la voduo Dan estas unue "blanka
virino" kaj du liniojn poste "li".
Aventuro en mondo de ŝajnigado
ludiĝas en nia epoko de migrado de multaj afrikanoj al okcidentaj
landoj. Jeko, la ĉefrolulo, kiu multe similas al la aŭtoro, migras
de Afriko al Germanio kaj poste al Kanado. Li volas lerni pri la
miraklo de la sukceso de la blankuloj, sed malesperiĝas pro la
multaj kontraŭdiraj konstatoj. En Kanado li edziĝas kaj eksedziĝas,
kaj ankoraŭ priskribas la malfacilaĵojn kun du aliaj partnerinoj.
Ĉu la malfacilaĵoj estiĝis nur pro la kulturaj diferencoj? Unu
afero certas por Jeko: estas multe da ŝajnigado en la blankula
mondo. Kaj li komencas listigi kaj priskribi plurajn ekzemplojn de
tiu ŝajnigado: la mizero en Jovotome kompare kun la emo helpi al
afrikaj landoj, la hipokrita toleremo, la iluziplena libereco... Sed
li konkludas, ke, tamen, estas pli da similecoj inter la homoj ol da
malsimilecoj. Sed estas malfacile tion klarigi al la homoj en lia
naskiĝvilaĝo, kiuj konsideras Jovotome daŭre kiel la paradizon sur
la tero. La lingvaĵo de la rakontoj estas sufiĉe flua, sed kio vere
ĝenas dum la legado, estas multaj mistajpoj kaj gramatikaj kaj
leksikaj eraroj. Ili aperas precipe en la unua novelo, sed ne nur,
kaj eĉ en la dorsflanka teksto.
Tamen la unuaj du jam aperis rete en
2001 kaj 2002. Ĉu ne sufiĉe da tempo por provlegigi antaŭ la
eldonado?
Konklude, estas ĉarmaj, originaltemaj
kaj pensigaj noveloj, kiuj montras iun nekutiman rigardon al la
rilato inter blankuloj kaj afrikanoj en diversaj epokoj, sed kiuj,
bedaŭrinde, ne ricevis la necesan redaktan atenton.---|---
Kompreneble la verkoj meritas bonan
reeldonadon, kun tajperaroj korentendaj...por ke la esperantistaj
legantoj povu pli bone aktualigi ilian konon kaj pensadon pri Afriko
kaj africanoj.-
No hay comentarios.:
Publicar un comentario